The Confession اعترافــــنامـه: ژانویهٔ 2009

شنبه، دی ۲۸، ۱۳۸۷

راههای رسیدن و نرسیدن

راههای رسیدن به خدا را می گویند به عدد نفوس خلایق است. درست نیست!
به عدد لحظاتی است که همۀ نفوس خلایق می گذرانند.
راههای نرسیدن به خدا نیز همان تعداد است. هیچ لحظه ای را نمی توان در پیوستگی کامل با لحظات دیگر دانست و در این انفصال که گاه بسیار دهشتناک است زمانی پدید می آید، لحظه ای، که یا می توان به خدا رسید و یا نرسید.
پس راههای رسیدن به خدا در طول زندگی هر کس بیشمار است و اگر کسی لحظه ای احساس وصل کرد، بدان امید نتواند ماند که وصلش پایدار است!
بیم ناپایداری و دوری از خدا در همۀ آن بیشمار لحظات دیگر همچنان باقی خواهد ماند. گریزی نیست. این بیمناکی که در سرشت هستی آدمی است، نه تنها در وصل خداوند که در هر وصل دیگری نیز نهفته است و بیش از همه در وصل با خویشتن. بیم جداماندگی، از خداماندگی، از راه ماندگی، بیم بی خویشتنی را نمی توان از صفحۀ زندگی زدود، بیم هجران را نمی توان؛ زندگی این جهان گویی عرصۀ هجر است!
این اضطراب، اضطراب بنیانی هستی آدمی است.

بازسازی

وقتی گفتگاه بازسازی سنت ایجاد شد، برای بسیاری غریب نمود و بسیاری نیز سخنش را نارسا یافتند. به گمان خودم حرفم را صریح و ساده گفته بودم. اما انگار بسیاری اوقات فقط برای گمان خودم چنین بوده...
بازسازی سنت، برای من یعنی فهمیدن این که کیستم و فهمیدن کیستی همیشه عبارت از آن است که کیستی را بسازیم. چون هویت یا کیستی، چیزی در آن بیرونها نیست که برویم و کشفش کنیم؛ همانی هستیم که داریم ایجادش میکنیم. برای ساختن کیستی هم ناگزیر از آنیم که گذشته ای داشته باشیم و آن را بفهمیم. می گویند و درست می گویند «کسی که گذشته ندارد، آینده ای هم نخواهد داشت».
حالا این منم که در درون خودم بدین نیاز پی برده ام؛ اما این نیازی که در من شکل گرفته، که نیازی شخصی یا فردی نیست؛ نیازی است که زمانۀ من دارد و من به نسبت حضورم در این زمانه، دارم آن را درمی یابم. من آنقدر هستم که خود را می سازم، که خود را بازمی سازم. بیش از آن و غیر از آن اصلا نیستم. غیر از آن، اگر فکر می کنم که هستم، اشتباه می کنم؛ چون تنها ادای دیگران را درمی آورم؛ پس آنها هستند، نه من!
من هنگامی خواهم توانست عنوان و صفت ِ «بودن» را بر خود داشته باشم، که خویشتن مستقلم را بسازم و بشناسم. من به این می گویم باز سازی سنت؛ آنچه که در من و بر من می گذرد، این است.